Miejski portal informacyjny:
Środa Wielkopolska, Dominowo, Krzykosy, Nowe Miasto nad Wartą, Zaniemyśl

Wydany przez Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrok, w którym skład sędziowski orzekł, że spółka prawa handlowego, której jedynym udziałowcem jest Gmina nie może prowadzić szkół odnosi się wyłącznie do szkół publicznych.

W swoim wyroku NSA ani słowem nie odniósł się do możliwości prowadzenia szkół niepublicznych przez spółkę komunalną. Nieuzasadnionymi są więc wnioski wysuwane przez Związek Nauczycielstwa Polskiego jakoby NSA uznał, że spółka komunalna nie może prowadzić szkół niepublicznych.

Przypomnijmy, że wydany na początku kwietnia przez NSA prawomocny wyrok dotyczy sprawy z końca marca ubiegłego roku kiedy to Rada Miejska w Środzie Wielkopolskiej podjęła uchwałę o zamiarze przekazania prowadzenia publicznej szkoły filialnej w Brodowie spółce komunalnej Środa XXI. Uchwała Rady została wywołana w trybie art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty, który zakłada możliwość przekazania prowadzenia szkoły publicznej przez jej organ prowadzący, którym jest jednostka samorządu terytorialnego innej osobie prawnej. Przywołany przepisy odnosi się wyłącznie do takich szkół, w których uczy się nie więcej niż 70 uczniów.

NSA rozpatrujący skargę kasacyjną Wielkopolskiego Kuratora Oświaty w sprawie przekazania przez Gminę Środa prowadzenia szkoły filialnej w Brodowie spółce Środa XXI uznał, że w przypadku tej placówki przepis art. 5 ust. 5g  nie znajduje zastosowania, ponieważ szkoła w Brodowie będąca filią Szkoły Podstawowej w Starkówcu Piątkowskim nie jest placówką organizacyjnie odrębną a tylko do  szkół odrębnych organizacyjnie odnosi się przywołany przepis. Poza interpretacją przepisu art. 5 ust. 5g  w odniesieniu do szkoły filialnej NSA uznał również, że z punktu widzenia obowiązujących przepisów prawa nie jest możliwym żeby w tym trybie Gmina przekazała prowadzenie szkoły publicznej liczącej nie więcej niż 70 osób spółce, której jak wyraźnie podkreślił sąd jedynym udziałowcem jest Gmina.  Z wydanego przez NSA wyroku wynika równocześnie, że dopuszczalnym jest żeby szkołę publiczną poprowadziła spółka, której udziałowcem jest Gmina ale pod warunkiem, że nie będzie on jedynym udziałowcem takiego podmiotu.

Błędna interpretacja ZNP

W swoim orzeczeniu  dotyczącym filii w Brodowie Sąd ani słowem nie odniósł się do możliwości prowadzenia  przez spółki komunalne, których jedynym udziałowcem jest Gmina szkół niepublicznych, a tym bardziej do możliwości prowadzenia przez takie podmioty niepublicznych przedszkoli. Władze ZNP interpretując sądowy wyrok uważają jednak inaczej, o czym świadczy  komentarz władz ZNP do wydanego przez Sąd orzeczenia, zamieszczony na oficjalnej stronie internetowej tej organizacji. W komentarzu możemy między innymi przeczytać, że: „Związek Nauczycielstwa Polskiego wielokrotnie wskazywał, iż przekazywanie szkół i przedszkoli prowadzonym przez j.s.t. spółkom komunalnym zarówno narusza przepisy ustawy o systemie oświaty, jak i stanowi próbę obejścia przepisów ustawy Karta Nauczyciela” oraz, że „ZNP liczy, iż przywołane powyżej orzeczenie NSA zmobilizuje Ministerstwo Edukacji Narodowej do podjęcia efektywnych działań, które uniemożliwią przekazywanie szkół osobom prawnym powiązanym z j.s.t”.

Więcej miejsc w przedszkolach, dalsze funkcjonowanie szkół

Komentując stanowisko ZNP w sprawie wyroku NSA Burmistrz Wojciech Ziętkowski  powiedział, że członkowie Związku w walce o przywileje dla nauczycieli w ogóle zapomnieli z jakich powodów nasza Gmina podjęła decyzję o powierzeniu spółce Środa XXI prowadzenia niepublicznych przedszkoli oraz o prowadzeniu przez spółkę Środa XXI EDU niepublicznych szkół w Brodowie Jarosławcu oraz Pławcach. Gdybyśmy nie zdecydowali się na rozpoczęcie przez Środę XXI prowadzenia działalności w zakresie niepublicznych przedszkoli to dzisiaj nie bylibyśmy w stanie zapewnić wszystkim dzieciom uczęszczającym do niepublicznych przedszkoli Środy XXI miejsc w placówkach publicznych. Obecnie w wielu gminach dochodzi do absurdalnych sytuacji, że aby posłać dziecko do przedszkola rodzice muszą je zapisać do tej placówki o wiele wcześniej a i tak w wielu przypadkach z powodu braku miejsc dzieci nie są przyjmowane do przedszkola. W naszej Gminie właśnie z tego powodu, że Środa XXI prowadzi działalność przedszkolną nie mamy problemu z liczbą miejsc w przedszkolach – mówi Burmistrz Ziętkowski.

Dodajmy, że problem z zapewnieniem przez samorządy gminne odpowiedniej ilość miejsc w przedszkolach publicznych wynika przede wszystkim z wysokich kosztów zatrudnienia w tych placówkach nauczycieli, których stosunek pracy regulowany jest przepisami Karty Nauczyciela. W przedszkolach niepublicznych ze względu na to, że nauczyciele zatrudniani są na podstawie Kodeksu Pracy koszty te są znacznie niższe.

Z kolei prowadzenie przez spółkę Środa XXI EDU niepublicznych szkół na wsiach – wyjaśnia Burmistrz Ziętkowski, ma na celu zapewnić dalsze funkcjonowanie tych placówek. Gdybyśmy nie podjęli kroków reformujących sposób funkcjonowania szkół wiejskich, którym tak bardzo sprzeciwia się ZNP to prędzej czy później musielibyśmy te placówki zamknąć – podsumowuje Burmistrz i dodaje, że kwestia rodzaju podmiotu, który zgodnie z przepisami prawa może prowadzić niepubliczne szkoły czy przedszkola tak naprawdę ma charakter wtórny. Naszym celem jest przeprowadzenie niezbędnych zmian w oświacie, które mają uchronić nauczycieli przed zwolnieniami a rodzicom oraz ich dzieciom, korzystającym z placówek przedszkolnych i oświatowych  zapewnić wysoki poziom opieki przedszkolnej czy szkolnej.  To czy niepubliczne szkoły bądź niepubliczne przedszkola poprowadzi spółka z udziałem czy bez udziału Gminy, stowarzyszenie czy jakikolwiek inny podmiot nie ma zasadniczego znaczenia dla samej idei przeprowadzanych  zmian aczkolwiek z punktu widzenia prowadzenia tych szkół i przedszkoli  dobrze byłoby gdyby było to podmiot, na którego działalność Gmina mogłaby mieć wpływ.